11 Ekim 2012 Perşembe

Gece fotoğraf teknikleri


Yaratıcı flaş kullanımı


Fotoğrafta enstantane nedir?

Obtüratör hızı ya da perde hızı olarak da geçebilen enstantane, deklanşör düğmesine (fotoğraf çekmek için bastığımız düğme) bastığımızda optik algılayıcıya ne kadar süre ile ışık düşürüleceğini belirtir. Bu süre algılayıcının kaç saniye pozlanacağını gösterir diyebiliriz. Perde, DSLR fotoğraf makinelerinde mekanik iken, kompakt makinelerde elektronik olabilmektedir ama her ikisinin yaptığı görev aynıdır; algılayıcıya ne kadar süre ile ışık düşeceğini belirlerler.
Enstantane Farkı. 4 saniyelik enstantaneye sahip alttaki karede saniyenin hareketini 4 kademeli olarak görebiliyorken, 1/25 saniyelik enstantaneye sahip üstteki karede saniye kolunun sabit olduğunu görüyoruz.



Enstantane konunuzun fotoğrafta nasıl bir hareketlilikte çıkacağını belirler. Eğer hızlı bir konuyu çekmek istiyorsanız hızlı bir enstantane ( 1/125 saniye veya daha azı) kullanarak hareketi dondurabilirsiniz. Farklı bir şekilde, yavaş enstantane kullanarak harekette devamlılık hissi de verebilirsiniz ki bu özellikle akan dere fotoğraflarındaki pürüzsüz dokuyu elde etmenize yardımcı olur.


  • Kısa pozlama: Hareketi dondurma, çok ışığın olduğu durumlarda optik algılayıcıya düşen ışığı azaltmak için hızlı enstantane değeri kullanarak çekim yapılmasıdır.
  • Uzun pozlama: Kaydırma (İng: ‘Panning’) gibi hareketin devamlılığını fotoğrafa yansıtmak için, ortamda az ışık olduğunda optik algılayıcıya düşen ışığı arttırmak için yavaş enstantane değeri kullanarak çekim yapılmasıdır.
  • Bulb: (Türkçe karşığı sınırsızdır; Kısaltması: B): Enstantane değerinin makinenin izin verdiği en yavaş enstantaneden daha da yavaş olmasını istediğiniz durumlarda makinanın B modunu devreye sokarak istediğiniz kadar uzun pozlama yapabilirsiniz. Kimi modellerin mod tekerinde ‘Bulb’ için ayrı bir konum bulurken çoğu DSLR modelinde enstantaneyi 30 veya 60 saniyeden bir kademe daha yukarı aldığınızda karşınıza çıkar. Bu şekilde çekim yaparken uzaktan kumanda veya deklanşör kablosu kullanılması yararlı olacaktır çünkü doğrudan deklanşör düğmesini kullanmak makinede titreşime neden olacaktır.

Enstantane değerleri nelerdir?

8000, 6400, 5000, 4000, 3200, 2500, 2000, 1600, 1250,
1000, 800, 640, 500, 400, 320, 250, 200, 160, 125,100, 80,
60, 50, 40, 30, 25, 20, 15, 13, 10, 8, 6, 5,
4, 0″3, 0″4, 0″5, 0″6, 0″8, 1″,  1″3, 1″6,
2″, 2″5, 3″2, 4″, 5″, 6″, 8″, 10″, 13″, 15″, 20″, 25″, 30″



Not: Bu değerler 1/3 duraklı enstantane değerleridir. Kalın yazılmış olanlar tam durak olup, 2 tam durak arasında 2 adet de 1/3 duraklık değer yer alır. Her bir değer, kendinden önceki değerin sağladığından 1/3 durak daha fazla ışık demektir. Mesela 1/4000, 1/8000′in 2 katı ışık sağlar. Ekranda gösterimi kolay olsun diye yukarıdaki değerler şeklinde görülürler. ” işareti barındırmayanlar 1/değer saniyedir yani 8000 değeri 1/8000 saniyedir. ” işaretini barındıranları okumanın en kolay yolu ise ” işaretini nokta olarak okumaktır yani 0″5 değeri 0.5 saniye, 8″ değeri de 8 tam saniyedir.

Enstantane değerleri fotoğraf makinesine göre değişir mi?

Evet değişir. Ucuz DSLR modelleri ile pahalı modeller arasındaki farklardan biri de makinenin sahip oluğu en hızlı enstantane süresidir. Ucuz modellerde asgari enstantane değeri 1/4000 saniye iken orta seviyeye geçtiğinizde sahip olacağınız asgari enstantane değeri 1/8000 saniye olur. Pazarda bu ikisinden farklı değere sahip tek DSLR, 1/6000 saniye sunan Pentax K-x modelidir. İleride durum belki değişir ama şuan için 1/8000 saniyenin altında asgari enstantane sunabilen ucuz (giriş seviyesi) DSLR modeli yoktur.
Peki azami enstantane süresinde durum nedir? Hemen hemen tüm DSRL modelleri 30saniye sunarlar. Olympus’un mevcut tüm modelleri ise 60 saniyelik azami enstantane süresine sahiptir. Bu sürelerden daha da uzun pozlama yapacağımız zaman makinemizi B/Bulb konumuna getirerek çekim yapmalıyız.

Enstantanenin fotoğrafa etkisi nasıldır?

Hareketi dondurarak fotoğraflamak istediğimizde hızlı enstantane kullanırız yani kısa pozlama yaparız. Hareketli konuya ve konunun hızına göre uygun hızlı enstantane değeri seçilir. Aşağıdaki karede yapay şelaleden akan suyu görmektesiniz. 1/4000 saniye suyun birbiri ile yaptığı etkileşimi yakalamaya yetiyor ama kullanılan makine giriş seviyesi olduğu için daha hızlı enstantane kullanma imkanımız yok. 1/8000 kullanarak suyun hareketini daha da dondurmak mümkün olacaktır.



Fotoğrafta diyafram nedir?


Fotoğraf makinalarında, film düzlemine düşecek ışık miktarını ayarlayan en önemli parçalardan birisidir. İnsanın gözünde, göz bebeğinin işlevi ne ise fotoğraf makinalarında da diyaframın işlevi odur.
Ortamdaki ışıklılık durumu yoğun ise, başka bir deyimle ortam çok ışıklı ise kapalı (kısık), ortam az ışıklı ise açık durumunda bulundurulur. Diyaframı, işlevi açısından bir musluğa benzetmek olasıdır. Musluk çok açıldığında suyun çok akması gibi, diyafram açık olduğu zaman da filme düşen ışık miktarı artacaktır.
Diyafram, birbirine tutuşturulmuş küçük metal plakalardan oluşur ve hareketini, içine yerleştirilmiş olduğu, dairesel bir bilezikten alır. Söz konusu metal plakaların çeşitli durumları, çeşitli fiziksel ölçüleri sonucunda farklı değerler almışlardır. Bu değerler diyaframın açıklık durumunu belirleyen ölçülerdir. Genel olarak diyafram açıklıkları aşağıdaki değerleri alırlar..

Fotoğraf çekimi sırasında diyafram değeri fotoğrafımızın net alanını belirlemektedir.
Başlangıçtaki fotoğrafta gördüğünüz gibi açık diyafram değerlerinde odak noktası net arka kısımlar ise flu gözükmektedir. Ancak diyafram kısıldığında net alan artmakta ve fotoğrafın tamamı net bir hal almaktadır…